Stresle başa çıktığımızı zannettiğimiz o anlar aslında hayli yaygın.
Ancak bilinmeyen şu: neden? Biyolojiden psikolojiye pek çok sebebi var.
Vücudumuz, gerilim altındayken “savaş ya da kaç” moduna geçiyor.
O anlarda beynimizin hipotalamus bölgesinde salgılanan kortizol hormonu artıyor. Kortizol da bedenimizi güç depolamaya ve hayatta kalmaya yönelik yiyeceklere yönlendiriyor.
Yönlendirme de ekseriyetle abur cuburlara oluyor zira gerilim altında onlar daha cazibeli geliyor. Bilhassa çikolata, cips üzere yiyecekler, beynimizin “ödül” merkezi olan dopamin sistemini harekete geçiriyor ve kısa müddetliğine rahatlamamızı sağlıyor.
Ancak bu rahatlama ne yazık ki uzun sürmüyor ve daha fazla abur cubur tüketimine yol açıyor. Yok mu bir çikolata daha?
Abur cubur, duygusal boşluğu dolduruyor.
Stres, biyolojik yansıların yanı sıra duygusal boşluk da yaratıyor. Bilhassa yalnızlık, tasa ya da buhran hissi yaşadığımızda kendimizi daha güzel hissetmenin süratlice bir yolunu arıyoruz.
İşte tam bu noktada abur cuburlar devreye giriyor. Çocukluk döneminde de ebeveynlerimizden aldığımız mükafatlar ya da sevgi göstergeleri ekseriyetle yiyeceklerle alakalı olduğu için aklımıza oburu gelmiyor. Abur cubur tüketerek kendimizi ödüllendiriyor, rahatlıyoruz.
Peki, neden stresliyken sağlıklı yiyecekler yerine abur cuburları tercih ediyoruz?
Bunun en büyük nedenlerinden biri, gerilim altında beynimizin mantıklı düşünme yetisini kaybetmesi. Beyin terk moduna geçiş yani.
Stres, prefrontal korteksin işleyişini etkileyerek karar verme maharetimizi zayıflatıyor. Böylelikle süratli güç sağlayan, rahatlatıcı ve kolay ulaşılabilir yiyecekler daha cazip hâle geliyor.
Sebze ya da meyve üzere sağlıklı seçenekler ise bu anlarda daha az alımlı geliyor zira bu yiyecekler beynimizde tıpkı süratli ödül reaksiyonunu yaratmayacak.
Önlesek kötü olmaz değil mi?
Stres altında abur cubura yönelmekten kaçınmanın en tesirli yollarından biri, stres idaresi teknikleri öğrenmek. Yoga, meditasyon ya da derin nefes antrenmanları üzere sistemler, kortizol düzeylerini düşürerek gerilimi daha sağlıklı yollarla atlatmamızı sağlıyor.
En tesirli yolu söyleyelim mi? O da meskene abur cubur değil sağlıklı atıştırmalıklar almak. Göz görmeyince istemeyecek de. Alışılmış markete gitmeye üşenmeniz de gerekiyor.
Stresle başa çıkmak her vakit kolay olmasa da sağlıklı tercihlerle daha dengeli bir ömür sürebiliriz.
Streslerden gerilim beğenin: