Bitkiler de tıpkı beşerler üzere gece ve gündüz döngüsüne sahip. Fark ettiğiniz üzere birçoğu geceleri kapanıyor, güneşin doğmasıyla birlikte açılıyor.
O hâlde sokak lambalarının yarattığı aydınlık, bitkilerin uyanık kalmasına mı sebep oluyor?Şehirlerin her yerini yapay olarak aydınlatıyoruz.
Sokakları, gece de aydınlık olacak formda ışıklandırıyoruz.
Şehirleşmiş ve yarı kentleşmiş kentlerimizde, sokaklarımızı yapay olarak aydınlatıyoruz. Anıtlara, parklara, reklam panolarına, vitrinlere, aklımıza gelebilecek her yere aydınlatma ekliyoruz.
Evet, bu beşerler için yararlı. Pekala ya bitkilere ne demeli? Kıymetli bir ömür popülasyonu olan fakat birçok vakit fark etmediğimiz bitkiler bu ışıklardan etkilenerek uyku döngüleri bozuluyor olabilir mi?
Bitkiler de ışığa reaksiyon verecek biçimde evrimleştiğinden bu ışıklar onların doğal istikrarını bozuyor.
Aynı insanlarda ve hayvanlarda olduğu üzere, bitkiler de gece ve gündüz döngülerine nazaran yaşıyor. Yapay ışıklar, fotoperiyod döngüleri olarak isimlendirilen doğal ışık ve karanlık sayesinde gerçekleştirdikleri döngülerini bozuyor.
Hatta doğal faaliyetlerini o kadar etkiliyor ki ekosistemdeki biyolojik süreçlere de tesiri oluyor. Yapay ışıklar yüzünden bitkilerin sirkadiyen saati (organizmalara gündüz ve gece boyunca rehberlik eden, şafakta fotosentezin hazırlanmasından çiçeklenme vaktinin düzenlenmesine kadar süreçleri düzenleyen moleküler metronom) bozuyor.
Bu yüzden çiçeklenme vakti, tozlaşma, DNA tamiratı ve fotosentez üzere olağan işleyen sirkadiyen saatleri bozuk işlemiş oluyor. Bu nedenle evet, kentlerin her yerine kurduğumuz yapay aydınlatmalar, bitkilerin uyku döngüsünün ve doğal işleyişlerinin yanlışsız düzgün çalışmasını engelliyor.
