Sakız çiğnemek, ithalat, ihracat hepsi yasak. Kulağa garip gelen bu yasak tekrar saçma yasaklar ülkesi Singapur’dan geliyor.
Burundan sümük çıkarmak, grafiti yahut tuvalet dışında rastgele bir yere işeme üzere farklı yasaklarıyla bilinen Singapur’da 1992’den beri sakız satışı yasak. “Ne alaka?” diyenleri içeriğimize alalım.
Singapur, sıkı kuralları ve katı sistemi ile bilinen bir ülke.
1992’de yürürlüğe giren bu yasağın temel nedeni, kent temizliği ve genel işleyişle ilgili korkulardı.
O periyotta tren kapılarına sakız yapıştırma ve trenlerin durması üzere olaylar artınca hükûmet karar aldı. Ayrıyeten çiğnenmiş sakızların sinema, konut siteleri ve halka açık yerlere dikkatsiz atılması paklık sıkıntısını da ortaya çıkarıyordu.
Hâl bu türlü olunca da ciddi bir maliyet oluşturuyordu.
Yasak da beraberinde geldi.
Singapur’un o zamanki Başbakanı Lee Kuan Yew, bu duruma son vermek için sakız satışını tamamen yasaklayan kanunu çıkardı. İthalat, ihracat yasaklandı. Marketlerdeki satışlar durduruldu ve artık ülkede sakız çiğnemek yasak hâle geldi.
Tabii ki bunu çok sert ve gereksiz bulanlar da vardı. Mağazaların mevcut stoklarını kısa bir müddet de olsa eritmesine müsaade verilse de artık satış yasaktı ve cezaları da vardı.
Sakız satanlara 100 bin doları aşmayan para cezası, ithalatçılara da hem para hem 2 yılı aşmayan mahpus cezası verildi. Kalan stoklara da el konuldu.
İkinci hatada ise 200 bin doları aşmayan para cezası yahut 3 yılı aşmayan mahpus cezası kuralları koyuldu.
“Çiğnemeyenler muz yesin.” dense de esneklikler yapıldı.
Sakız çiğnemenin yaratıcılığı etkilediğini düşünenlere ise Lee Kuan Yew’in karşılığı hazırdı. “Çiğneyemediğiniz için düşünemiyorsanız, muz deneyin.” diyen lider 2004’te bahse bir esneklik getirdi.
ABD-Singapur Özgür Ticaret Mutabakatı’nın sonucu olarak eczacılar ve dişçilere tıbbi reçeteli müşterilere “terapötik” sakız satma müsaadesi verildi. Fakat bu sakızı çiğneyip tükürerek çöp olarak bir yere atarsanız da yeniden yüklü ölçüde para cezası veriliyor.
Singapur’un genel olarak disiplinli ve kurallara uyan bir toplum olduğunu göz önüne alarak seyahatlerinizde sakızınıza sahip çıkın. Aslında ülkeye girişlerde cebinizdeki sakızın da kaydını vermek zorundasınız. O da muhakkak bir ölçüde getirmeyi kabul ediyor.
Şaşırtıcı öbür yasaklar:
