Sigmund Freud’un psikodinamik teorilerinin temel taşlarından biri olan bilinçdışı, kişinin şuurlu kanılarının ötesinde var olan, lakin bizatihi erişilemeyen içerikleri tabir eder.
Bilinçdışı Nedir?
Yumuşacık ve lezzetli: Ciğer taplaması Bilinçdışı, bireylerin direkt farkında olmadan zihinlerinde var olan niyet ve hislerin tümünü kapsar. Bu kavram, Sigmund Freud’un psikodinamik kuramının bir kesimi olarak ortaya çıkmıştır ve insanların davranışlarını, hislerini ve niyetlerini etkileyen, lakin şuurlu olarak erişemedikleri içerikleri söz eder.
Bilinçdışının Özellikleri:
Gizli Fikirler ve Hisler: Bilinçdışında, bireylerin şuurlu olarak kabul etmek istemedikleri yahut bastırdıkları fikirler ve hisler bulunur. Bu içerikler, ferdî tecrübelerin, travmaların yahut bastırılmış isteklerin bir yansıması olabilir.
Bastırma: Bireyler, rahatsız edici niyet ve hisleri şuurlu zihinlerinden uzaklaştırmak için bastırma düzeneğini kullanabilir. Bu bastırılmış içerikler bilinçdışında birikir.
Otomatik Davranışlar: Bilinçdışı, günlük yaşantıda otomatikleşmiş davranışları ve alışkanlıkları da içerir. Örneğin, bir kişinin belli bir hareketi ya da alışkanlığı düşünmeden yapması.
Bilinçdışının İşleyişi:
Rüyalar: Bilinçdışının en kıymetli yansımalarından biri hayallerdir. Düşler, bilinçdışındaki niyetler ve hislerin sembolik bir formda söz bulduğu alanlardır. Freud, hayallerin bilinçdışının bir yansıması olduğuna inanmıştır.
Serbest Çağrışım: Psikoterapide, hür çağrışım usulü, bireylerin bilinçdışındaki fikirleri ve hisleri ortaya çıkarmak için kullanılır. Bu prosedürle kişi, zihnindeki niyetleri sansürsüz bir formda söz eder.
Sürükleyici Eşyalar: Günlük hayatta karşılaşılan eşyalar yahut olaylar, bilinçdışında yer alan his ve kanılarla tetiklenebilir. Bu, kimi davranışların yahut yansıların nedenini açıklayabilir.
Bilinçdışının Belirtileri:
Gizli Telaşlar ve Kaygılar: Birey, şuurlu olarak farkında olmasa da, makul durumlar yahut objeler karşısında çok korku ve dehşet hissedebilir.
Davranışsal Kalıplar: Bilinçdışındaki içerikler, bireylerin makul davranışsal kalıplar geliştirmesine neden olabilir. Bu kalıplar çoklukla şuurlu fikirle uyuşmayabilir.
Rüya Temaları: Tekrarlayan düş temaları yahut semboller, bilinçdışındaki belli niyet ve hisleri yansıtabilir.
Bilinçdışını Anlamanın Ruhsal ve Terapötik Kıymeti:
Kişisel Farkındalık: Bilinçdışını anlamak, bireylerin kendileri hakkında daha derin bir farkındalık geliştirmelerine yardımcı olabilir. Bu, şahsî büyüme ve gelişim için kıymetli bir adımdır.
Terapötik Yaklaşımlar: Psikoterapiler, bilinçdışındaki içerikleri anlamak ve işlemek için çeşitli teknikler kullanır. Bu, kişinin travmatik tecrübelerle başa çıkmasına ve duygusal düzgünleşme sürecine katkıda bulunur.
Davranışsal Değişiklikler: Bilinçdışındaki olumsuz fikir ve hisleri fark ederek, bireyler davranışlarını değiştirme ve daha sağlıklı alışkanlıklar geliştirme fırsatı bulabilirler.
