Taş baskı zeytinyağı, zeytinyağının en klasik üretim tekniklerinden biri olarak bilinir. Bu formül, zeytinlerin taş değirmenlerde ezilerek yağının elde edilmesini içerir. Yüzyıllardır süregelen bu eski teknik, zeytinyağının doğal aromasını ve besin pahasını koruyarak, zeytinlerin en âlâ halde işlenmesini sağlar.
Modern üretim usulleri tarafından gölgede kalmış olsa da, taş baskı zeytinyağı, bilhassa gurme şefler ve zeytinyağı tutkunları tarafından hala büyük bir takdirle karşılanır. İşte taş baskı zeytinyağının ne olduğu, nasıl yapıldığı ve neden bu kadar özel olduğu hakkında ayrıntılı bilgiler.
Taş Baskı Zeytinyağı Nedir?
Taş baskı zeytinyağı, zeytinlerin taş değirmenler kullanılarak ezilmesi ve preslenmesi yoluyla elde edilen klâsik bir zeytinyağı cinsidir. Bu prosedür, zeytinlerin yağının çıkartılması için kullanılan eski bir tekniktir ve zeytinyağının besin kıymetlerini ve doğal aromasını en güzel biçimde korur.
1. Zeytinlerin Seçimi
Kalite: Taş baskı zeytinyağı imalinde kullanılan zeytinler çoklukla yüksek kalitede, olgun ve taze zeytinlerdir. Bu zeytinler, yağın kalitesini direkt tesirler.
Temizlik: Zeytinler sürece başlamadan evvel düzgünce temizlenir, yabancı unsurlar ve kirlerden arındırılır.
2. Zeytinlerin Ezilmesi
Taş Değirmenler: Temizlenmiş zeytinler, klasik taş değirmenlerde ezilir. Bu taş değirmenler ekseriyetle büyük, ağır taşlardan yapılır ve zeytinlerin ezilmesini sağlayacak biçimde tasarlanmıştır.
Hamur Haline Getirme: Zeytinler ezildikten sonra, zeytin hamuru haline gelir. Bu hamur, zeytin çekirdeklerini ve zeytin etlerini içerir.
3. Hamurun Preslenmesi
Presleme: Zeytin hamuru, presleme sürecine tabi tutulur. Bu süreç, hamurun üzerindeki basıncı artırarak zeytinyağının ayrılmasını sağlar.
Soğuk Sıkım: Taş baskı prosedürü ekseriyetle soğuk sıkım usulüyle gerçekleştirilir, yani zeytinler düşük sıcaklıkta işlenir. Bu, zeytinyağının besin kıymetlerinin korunmasına yardımcı olur.
4. Yağın Ayrılması ve Depolanması
Yağın Ayrılması: Presleme süreci sonucunda zeytinyağı, zeytin posasından ayrılır. Elde edilen yağ, süzülerek yahut decanting sistemiyle ayrılır.
Depolama: Elde edilen zeytinyağı, hava geçirmeyen kaplarda serin ve karanlık bir ortamda saklanır. Bu, yağın raf ömrünü uzatır ve kalitesini korur.
Taş Baskı Zeytinyağının Özellikleri
Besin Bedeli: Taş baskı zeytinyağı, zeytinlerin doğal besin kıymetlerini korur. Bu nedenle, yüksek oranda antioksidan, vitamin ve sağlıklı yağ asitleri içerir.
Aroma ve Tat: Bu yol, zeytinyağının doğal aromasını ve tadını en yeterli formda korur. Elde edilen yağ çoklukla ağır ve meyvemsi bir tat profiline sahiptir.
Raf Ömrü: Taş baskı usulüyle üretilen zeytinyağları, çoklukla daha kısa raf ömrüne sahiptir zira süreç sırasında oksidasyon riski daha yüksektir.
