Zihin sıhhati, fizikî sıhhatimiz kadar kıymetli olan fakat birden fazla vakit ihmal edilen bir ögedir. Günlük ömrün gerilimi, iş yükü, teknolojiye olan bağımlılığımız ve ziyanlı alışkanlıklarımız zihin sıhhatini olumsuz tarafta etkileyebilir.
Bu alışkanlıklar, uzun vadede önemli zihinsel sıhhat problemlerine yol açabilir. Bilinçsizce sürdürülen birtakım hayat biçimi tercihleri ise anksiyete, depresyon ve hafıza problemlerini tetikleyebilir.
Zihin Sıhhatini Tehdit Eden Alışkanlıklar ve Tetikleyiciler
1. Yetersiz Uyku:
Beyin, uyku sırasında hem fizikî hem de zihinsel olarak kendini yeniler. Uyku eksikliği, beyin işlevlerini zayıflatır ve duygusal dengesizliklere neden olur.
Zararı: Yetersiz uyku, hafıza sorunlarına, konsantrasyon bozukluğuna ve anksiyeteye yol açabilir.
Tetikleyici: Daima olarak geç yatmak yahut kaliteli uyku uyuyamamak.
2. Teknoloji ve Toplumsal Medya Bağımlılığı:
Sürekli telefon yahut bilgisayar kullanmak, bilhassa toplumsal medya bağımlılığı, zihinsel sıhhatinizi olumsuz etkileyebilir.
Zararı: Toplumsal medya daima olarak diğerleriyle kıyas yapmayı ve yetersizlik hislerini artırarak depresyonu tetikleyebilir.
Tetikleyici: Günde saatlerce ekran başında vakit geçirmek ve toplumsal medya platformlarında gereksiz vakit harcamak.
3. Daima Gerilim ve İş Yükü:
Sürekli bir şeyler yetiştirme baskısı, iş yükü yahut maddi sorunlar uzun müddetli gerilim yaratabilir.
Zararı: Kronik gerilim, beyin hücrelerine ziyan verebilir ve hafıza sorunları, depresyon ve anksiyete üzere meselelere yol açabilir.
Tetikleyici: İş hayatındaki baskılar, toplumsal bağlardaki sorunlar ve finansal düşünceler.
4. Negatif Düşünme ve Kendini Sabote Etme:
Sürekli olumsuz düşünmek, kendine olan inancı azaltır ve zihinsel sıhhati zayıflatır.
Zararı: Kendine karşı yapılan olumsuz kanılar ve daima başarısızlık korkusu depresyonu ve korkuyu artırabilir.
Tetikleyici: Mükemmeliyetçilik, başarısızlık korkusu, daima kendini eleştirme.
5. Yetersiz Fizikî Aktivite:
Egzersiz yalnızca vücudu değil, zihni de güçlendirir. Fizikî aktivite eksikliği zihinsel durumu olumsuz etkileyebilir.
Zararı: Yetersiz idman, beyindeki serotonin ve dopamin üzere memnunluk hormonlarını azaltır, bu da ruh hali değişimlerine ve depresyona yol açabilir.
Tetikleyici: Günlük rutinde hareketsizlik, masa başı işler, spor yapmamak.
6. Sıhhatsiz Beslenme:
Beynin sağlıklı çalışabilmesi için gerçek beslenmeye muhtaçlığı vardır. İşlenmiş besinler, şekerli ve yağlı yiyecekler beyin işlevlerini olumsuz tesirler.
Zararı: İstikrarsız beslenme, beyin işlevlerini yavaşlatabilir ve odaklanma problemleri yaratabilir.
Tetikleyici: Fast food, şekerli ve abur cubur tüketimi, yetersiz su alımı.
7. Toplumsal İzolasyon:
İnsanlar toplumsal varlıklardır ve toplumsal temaslar kurmak zihinsel sıhhati takviyeler. Uzun mühlet yalnız kalmak zihinsel sıhhate ziyan verebilir.
Zararı: Toplumsal izolasyon, depresyon, anksiyete ve yalnızlık hissini artırarak zihinsel çöküntülere yol açabilir.
Tetikleyici: Yalnızlık, toplumsal aktivitelere katılmamak, beşerlerle ilişkiyi koparmak.
8. Unsurların Berbata Kullanımı:
Alkol, uyuşturucu yahut sigara üzere unsurların daima kullanımı beyin kimyasını etkileyerek zihinsel sıhhate ziyan verebilir.
Zararı: Bu hususlar depresyon, anksiyete ve bilişsel problemlere yol açabilir.
Tetikleyici: Gerilimle başa çıkma, toplumsal etraf tesiri, bağımlılık.