Bilimsel araştırmalara nazaran aslında bu durum biraz şartlara bağlı. Nasıl mı?
Zehirlenme olaylarını duymuş olsak bile bu olayların tek hatalısı balığın yanında içilen temiz bir ayran ya da yenilen yoğurt değil. Öyleyse kim?
Güzel bir balığın yanında süt eseri tükettikten sonra endişelenenlerden misiniz?
Bu durum aslında çok sık yaşanıyor. Fakat derin bir nefes alabilirsiniz. Zira balığın yanında süt ve süt eserleri tüketmenin ziyanlı olacağı, kent efsanesinden ibaret.
“Ama zehirlenen insanların haberlerini gördük!” diye düşünebilirsiniz, haklısınız. Lakin bu zehirlenme olaylarında olay balık ve süt eserlerinin birlikte tüketilmesinden kaynaklanmıyor. Kimine nazaran bu durum, geçmişteki saklama şartlarının bugünkü kadar güzel olmamasından kaynaklanıyor; kimine nazaran de yaşanan besin zehirlenmeleri, bu efsanenin doğuşuna sebep oldu.
Bir öbür sav, Ayurvedik beslenme anlayışına karşıt düşmesi.
Bu diyet anlayışına nazaran vejetaryen bir besinle vejetaryen olmayan besinin birlikte tüketilmesi sakıncalı. Süt ve süt eserleri soğuk, balık sıcak olduğu için ikisini birlikte tüketmek, bedende bir dengesizlik yaratıyor. Anlayacağınız her baştan bir ses çıkıyor!
Uzmanlar ise bu argümanların bir mitten öteye gitmediğini, balık ve süt eserlerinin birlikte tüketilmesine hiçbir sakınca olmadığını belirtiyor. Pekala bugüne dek öğrendiğimiz tüm bilgiler yanlış mıydı?
Aslında hayır. Histamin proteinleri, bu iki besinin birebir anda tüketildiğinde zehirlenme yarattığı savının temeli.
Histamin, balıklarda ve ayran, yoğurt üzere fermente süt eserlerinde bulunan bir protein çeşidi. Histamin intoleransı bulunan şahıslar, çokça histamin bulunan iki eseri de birlikte tükettiklerinde bir zehirlenme yaşayabiliyorlar. Taze, işlenmemiş besinlerin histamin ölçüleri daha düşük oluyor.
Özellikle hamsi ve daha koyu renkli eti olan balıklarda histidin amino asidi oldukça yüksek oranda mevcut. Bu balık tipleri, uygun olmayan şartlarda beklerlerse histidin amino asidinden histamin oluşabiliyor.
Uzmanların görüşüne nazaran bu kent efsanesini doğrulayan durumlar şunlar: Eserleri taze tüketmemek, uygun saklama şartlarında bekletmemek ve taze olmayan halde tüketmek. Yani, şayet histamin intoleransınız yoksa süt eserleri ile balığı birlikte tüketmeniz, zehirlenmeye yol açmayacaktır.
