İlk akla gelenler, saçımızı nasıl tarardık ya da makyajımızı nasıl yapardık üzere gündelik dertler olabilir. Lakin aynaların yokluğu yalnızca kişisel bakım rutinlerimizi değil, sanattan psikolojiye kadar birçok alanı etkilerdi.
Gelin, aynalar hiç keşfedilmeseydi dünya nasıl olurdu bir hayal edelim.
Gündelik hayatımız nasıl değişirdi?
Bir sabah uyandığınızda kendinize bakamıyorsunuz. Gözleriniz şişmiş mi, saçlarınız dağılmış mı, hiçbir fikriniz yok! Ferdî bakım, aynalar sayesinde kendimizi dışarıdan nasıl göründüğümüzü anlamamızı sağlıyor.
Aynaların yokluğunda, tahminen birbirimize daha çok güvenmek zorunda kalırdık. Örneğin, makyaj yaparken arkadaşlarımızın ya da ailemizin geri bildirimlerine daha fazla muhtaçlık duyardık.
Kuaförlerdeki işler de epeyce zorlaşırdı zira saç kesiti sırasında “Nasıl olmuş?” sorusuna vereceğimiz cevap bir muamma olurdu. Gözlerimizi kapatıp sonuç neyse ona razı olurduk tahminen de.
Mesele yalnızca ferdî görünümden ibaret değil.
Aynalar olmadan vitrin düzenlemeleri, dekorasyonlar, güvenlik kameraları bile büyük ölçüde farklılaşırdı. Bilhassa mağazalar için ayna değerli bir araç; beşerler deneme kabinlerinde kıyafetlerini denedikten sonra aynaya bakarak karar veriyor. Aynalar olmasaydı alışveriş tecrübesi büyük ölçüde değişirdi.
Sanat ve kültür üzerindeki tesirleri neler olurdu?
Aynaların olmadığı bir dünyada sanatsal tabir biçimleri de farklı olurdu. Rönesans devrini düşünelim. Sanatkarlar kendi portrelerini çizerek kendilerini yine keşfettiler.
Aynalar sayesinde insan yüzünü ve anatomisini daha derinlemesine inceleme fırsatı buldular. Aynalar keşfedilmemiş olsaydı, tahminen de bu kadar detaylı ve realist sanat eserlerine sahip olamazdık.
Sanatçılar, insan figürünü bu kadar incelikle resmedemezdi ve “portre” sanatı, bildiğimiz formuyla var olmayabilirdi.
Aynalar tıpkı vakitte edebiyatın ve mitolojinin de vazgeçilmez bir kesimi.
Özellikle Narcissus efsanesinde kendine hayran olan genç, su birikintisindeki yansımasına âşık olur. Aynalar bu çeşit öykülerde derin psikolojik ve felsefi anlamlar taşıyan simgeler hâline geldi.
Eğer aynalar olmasaydı, tahminen de beşerler kendileriyle yüzleşme fırsatını daha az bulur, içsel seyahatlerine farklı bir yoldan çıkarlardı.
Aynaların yokluğu, insan psikolojisini de etkilerdi.
Freud ve Lacan üzere ünlü psikologlar, aynaya bakmanın ve yansıma kavramının insan gelişiminde kıymetli bir rol oynadığını savunmuşlardı.
Lacan’a nazaran bebekler 6 ila 18 aylıkken kendilerini aynada tanımaya başlarlar ve bu tecrübe onların benlik algısının oluşmasında kritik bir basamak.
Eğer hiç ayna keşfedilmeseydi, tahminen de bu gelişimsel süreç daha uzun sürebilirdi ya da farklı bir biçimde şekillenirdi. Beşerler kendilerini “görsel” manada tanımadan büyüseler, öz itimatları ve toplumsal bağları de etkilenebilirdi.
Aynalar olmadan bilimde de birçok keşif eksik kalırdı.
Optik, astronomi ve fizik alanlarında aynalar büyük bir değere sahip. Örneğin, teleskoplar ve mikroskoplar, aynalar ve mercekler sayesinde gelişti.
Galileo’nun teleskopuyla gökyüzünü keşfetmesini bir düşünün; şayet aynalar olmasaydı, tahminen de evreni bu kadar ayrıntılı inceleyemezdik.
Modern tıpta kullanılan pek çok optik aygıt da aynalar sayesinde mümkün hâle geldi. Hatta lazer teknolojisinin gelişimi bile aynalardan büyük ölçüde faydalandı.
Sonuç olarak aynasız bir dünya ne kadar karanlık olurdu?
Eğer aynalar hiç keşfedilmeseydi, hayatımızın birçok alanında büyük bir boşluk hissederdik. Gündelik hayattan sanata, bilimden psikolojiye kadar birçok alan derinden etkilenirdi.
Aynalar, yalnızca yüzümüzü görmek için değil, dünyayı ve kendimizi daha uygun anlamak için de kıymetli bir araç. Tahminen de bir dahaki sefere aynaya baktığınızda, onun ne kadar bedelli bir icat olduğunu düşünmeden edemezsiniz.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
