Özellikle bu durumla ilgili hepimizin duyduğu bir inanış da var: “Kaktüs, radyasyonu engelliyor.”
Sahiden de bilgisayarın, televizyonun kenarına koyulan kaktüs, radyasyonu engelliyor mu yoksa bu bir kent efsanesi mi?
Aslında her şey radyasyon yayıyor.
Radyasyon, bir kaynaktan diğer bir kaynağa elektromanyetik dalgaların transferi olarak tanımlanabilir. Bu güç salınımı, nükleer patlamalardan kolay elektronik aygıtlara kadar birçok yerde görülebilir. Kıymetli olan, bu gücün ölçüsü ve çeşididir.
Radyasyon, iyonlaştırıcı ve iyonlaştırıcı olmayan olarak iki sınıfa ayrılıyor. İyonlaştırıcı radyasyon, X-ray üzere aygıtlardan geliyor ve bu cins radyasyonlar insan sıhhatine direkt ziyan verebiliyor. Öteki yandan, bilgisayar, telefon ve mikrodalga fırın üzere günlük kullandığımız aygıtlar iyonlaştırıcı olmayan radyasyon yayıyor ve bunların insan sıhhatine direkt ziyanı bulunmuyor.
Bu düşük düzeyde elektromanyetik dalgalar, ziyanlı tesirler oluşturacak seviyede değil.
Dünya Sıhhat Örgütü’nün belirttiğine nazaran, elektronik aygıtların yaydığı radyasyonun ziyanlı olduğuna dair kesin bir delil yok. Uzmanlara nazaran, elektronik aygıtlarda radyasyon için belirlenmiş limit kıymetler var ve bu limitlerin aşılması da sıhhat açısından risk oluşturmuyor. Alışılmış tekrar de muhtemel tesirler en az olsa bile tedbir almakta yarar var.
Peki ya kaktüsler radyasyonu hakikaten de engelliyor mu?
Bu argümanla ilgili elimizde net bir delil yok fakat NASA’nın bu mevzuda araştırmalar yaptığını söylemek gerek. Kaktüslerin radyasyonu engellediğine dair ortaya çıkan bu tez, 1980’lerde İsviçre’de bir enstitüde yapılan bilimsel olmayan bir gözleme dayanıyor.
Bu gözleme nazaran, bilgisayar başında uzun vakit geçiren kişilerin yanına kaktüs koyduklarında yorgunluk ve baş ağrısı üzere sıkıntılar azalıyordu.
Kaktüslerin içindeki su miktarı, radyasyon emme yeteneğini artırabilir. Fakat kaktüslerin radyasyon emme kapasitesinin başka objelerden farkı olmadığı aşikâr. Uzmanlar, elektronik aygıtların yanında duran kaktüsün radyasyonu engellemek üzere bir fonksiyonu olmadığını söylüyor. Yani bu durum, gördüğümüz üzere kent efsanesiymiş.
