Geçtiğimiz aylarda, bilim dünyasında uzun müddettir beklenen bir atılım gerçekleştirildi ve bu atılım olan toryum çekirdeğinin kuantum güç durumları ortasındaki farkın ölçülebilmesi ile birlikte birinci nükleer güçlü saat üretilmiş oldu. Viyana Teknoloji Üniversitesi’nden fizikçi Thorsten Strumm ve grubu, stronsiyum atom saati ile toryum çekirdeklerini içeren bir kristali birleştirerek bu saatin temellerini attı.
Bu kıymetli adım, vakit ölçümlerini ultra hassas hâle getirmeyi sağlayacak. Strumm, bahisle ilgili olarak yaptığı açıklamada “Bu prototip ile thorium’un vakit ölçümlerinde kullanılabileceğini kanıtladık. Artık yalnızca teknik geliştirme etabı kaldı, büyük bir pürüz kalmadı” tabirlerini kullandı.
Daha kararlı ve hassas
Atom saatleri, atomların güç durumları ortasında geçiş yaparken yaydığı ışınıma göre vakti ölçerler. Nükleer saatler de aslında misal bir mantıkla çalışsa da bu aygıtlardaki nükleer çekirdekler, güç durumlarını değiştirmek için çok daha fazla güce muhtaçlık duyuyorlar. Öte yandan nükleer saatler çok daha kararlı ve hassas olma potansiyelini de barındırıyor. Böylelikle bilim insanları, kozmosun yapısını çözmeye çalışırken çok daha hassas ölçümler yapabilecekler.
Geçtiğimiz aylarda toryum çekirdeğindeki güç geçişlerinin ölçümü yapılmıştı. Bu da nükleer saat için gerekli güç ölçüsünün belirlenebilmesinin önünü açtı. Strumm ve grubu de bu enerjiyi kullanarak saatin “tiktaklarını” oluşturmayı başardı.
Araştırmacılar, saatin şu an için atomik saatlerden daha hassas olmadığını lakin dengeli ölçümler yaptığını belirtirken, nükleer saatlerin 2-3 yıl içerisinde en uygun atom saatlerin ötesine geçebileceğini de vurguladı.
Araştırma Nature‘da yayımlandı.
