Stres ömrün her alanında karşımıza çıkan bir durumdur ve herkesin yaşadığı bir tecrübedir. Gerilimli olmak değil, daima gerilimli kalmak sorun yaratır. Gerilim bedenimizin bir tehdit yahut tehlike algılaması sonucu ortaya çıkan biyolojik bir yansıdır. Gerilim makul bir düzeyde olumlu bir reaksiyona sahip olabilir, çok fazla gerilim kronik hale geldiğinde, sıhhatimizi önemli formda etkileyebilir. Bu nedenle gerilim idaresi, sağlıklı bir hayat sürdürmenin değerli bir modülüdür. Gerilim idaresi, çağdaş hayatın karmaşıklığı ve suratı nedeniyle her zamankinden daha fazla ehemmiyet taşıyan bir bahistir. Günümüzde beşerler iş, aile, finans, sıhhat ve başka birçok faktör nedeniyle daima olarak gerilim altında yaşamaktadırlar. Bu uzun müddetli gerilim, fizikî ve zihinsel sıhhat meselelerine yol açabilir, bu nedenle gerilimin tesirli bir halde yönetilmesi kritik bir değere sahiptir. Gerilimli durumlarla başa çıkmak için kullanılan bir dizi teknik ve stratejiyi içeren bir süreçtir. Gerilim idaresi, gerilimi azaltmak, gerilimle başa çıkmak için araçları öğrenmek ve gerilimli durumlarda en aza indirmek için tasarlanmış bir dizi stratejiden oluşur.
Stres idaresi, birçok farklı tarafı kapsayan kapsamlı bir süreçtir. Birinci adım, gerilimin nedenlerini tanımlamak ve anlamaktır. Her bireyin gerilim kaynakları farklı olabilir; bu nedenle ferdî gerilim tetikleyicilerini tanımlamak, gerilim idaresinde temel bir adımdır. Akabinde, kişinin gerilim yansısını tanımlaması gerekir. Bu, kişinin fizyolojik reaksiyonlarını (örneğin, süratli kalp atışı, terleme) ve duygusal reaksiyonlarını (örneğin, telaş, öfke) anlamasına yardımcı olur.
Stres idaresi stratejileri, bu tanılamayı takip eder. Fizikî aktivite, nizamlı antrenman yapmak, bedeni gerilim hormonlarından arındırabilir ve genel sıhhati destekleyebilir. Beslenme, sağlıklı bir diyet, bedeni gerilimle başa çıkmak için daha hazır hale getirebilir. Meditasyon ve derin nefes alma, zihni sakinleştirebilir ve duygusal dengeyi destekleyebilir. Vakit idaresi, iş ve özel hayat istikrarını kurmaya yardımcı olabilirken, duygusal dayanak arama ve toplumsal bağları güçlendirmek de gerilimin azaltılmasına katkıda bulunabilir. Sorun çözme hünerleri, gerilimle başa çıkmada çok değerlidir. Sıkıntıları ele almak ve çözmek, kişinin daha fazla gerilim biriktirmesini engelleyebilir.
Kıskançlık Paranoyası Nedir?
Kıskançlık paranoyası, kişinin daima olarak diğerlerinin kendisine karşı düşmanca düşündüğüne dair somut bir ispat olmaksızın daima olarak bu kanılara kapılmasıyla tanımlanır. Bu durum, ekseriyetle kişinin duygusal bağlantılarında, bilhassa romantik bağlantılarında ortaya çıkar, lakin öbür toplumsal bağlamlarda da görülebilir. Kişi, partnerini ya da etrafındakileri daima olarak takip etme, kapalı planlar yapma yahut onların kendisine makûs niyetli kanılarla yaklaştığını varsayma eğilimindedir.
Kıskançlık paranoyasının belirtileri çeşitlilik gösterebilir, lakin birtakım ortak işaretler şunlar olabilir:
Sürekli Takip ve Denetim: Kıskançlık paranoyası olan bir kişi, partnerini ya da etrafındakileri daima olarak takip etmeye ve denetim etmeye çalışır. Bu, kişinin partnerinin ya da arkadaşlarının neler yaptığını daima olarak sorgulamasına yol açar.
Sürekli Kuşku: Kişi, oburlarının kendisine karşı düşmanca niyetlere sahip olduğunu varsayarak daima olarak kuşkucu bir hal içinde olur. Rastgele bir olayı yahut davranışı negatif bir biçimde yorumlama eğilimindedir.
Sürekli Gerginlik: Kıskançlık paranoyası olan şahıslar, daima bir gerginlik ve rahatsızlık hissi yaşarlar. Bu, hem kişinin hem de etrafındakilerin gerilim seviyesini artırabilir.
Sosyal İzolasyon: Kıskançlık paranoyası, kişinin toplumsal izolasyon yaşamasına neden olabilir. Kişi, öbür beşerlerle sağlıklı münasebetler kurma yeteneğini kaybedebilir ve kendini yalnız hissedebilir.
Kıskançlık Paranoyası ile Başa Çıkma Yolları
Farkındalık Geliştirmek: Birinci adım, bu durumun farkına varmaktır. Kişi, kıskançlık paranoyasının kendisine ve etrafındakilere nasıl ziyan verdiğini anlamalıdır.
Profesyonel Yardım Almak: Psikoterapi, kıskançlık paranoyasını tedavi etmek için tesirli bir yol olabilir. Bir uzmanın rehberliğinde, kişi bu paranoyayı anlamak ve üstesinden gelmek konusunda takviye alabilir.
Güvendiği Bireylerle Konuşmak: Kıskançlık paranoyası olan kişi, güvendiği beşerlerle açık ve dürüst bir irtibat kurarak duygusal yükünü paylaşabilir.
Olumlu İnançları Güçlendirmek: Kişi, düşük özsaygı ve güvensizlik hislerini yine kıymetlendirmeli ve olumlu inançları güçlendirmeye çalışmalıdır.
Kendine Bakım: Kendine düzgün bakmak, duygusal ve zihinsel sıhhati korumak için kıymetlidir. Tertipli idman, sağlıklı beslenme ve kâfi uyku, kıskançlık paranoyasını yönetmede yardımcı olabilir.
Sınav Kaygısı
Sınav tasası, öğrencilerin eğitim hayatları boyunca sık sık karşılaştığı bir sorun olup, ekseriyetle akademik imtihanlara yahut testlere yönelik derin bir tasa ve gerilim durumu olarak tanımlanır. İmtihan telaşı, öğrencilerin başarılı olma isteği ve bu başarıyı elde edememe korkusu ortasındaki çatışmadan kaynaklanır. Bu tasa, birçok farklı etkenin bir ortaya gelmesiyle meydana gelebilir.
Sınav telaşının temel nedenlerinden biri, öğrencilerin kendilerini yetersiz hissetmeleridir. Bu, öğrencilerin sınavı muvaffakiyetle tamamlayamayacaklarını düşünmelerine yol açar. Ayrıyeten, başarısız olma korkusu da bu kaygının temelini oluşturur. Öğrenciler, sınavı geçememe yahut düşük bir not almak üzere sonuçlardan korkarlar. Bu endişe, öğrencileri motive etse de, çoka kaçtığında imtihan korkusunu artırabilir.
Dışsal baskılar da imtihan tasasını tetikleyebilir. Ailelerin, öğretmenlerin yahut toplumun öğrenciler üzerindeki yüksek beklentileri, bu tasanın artmasına neden olabilir. Bilhassa başarılı olma baskısı altındaki öğrenciler, imtihanlara daha fazla gerilim yaşayabilirler. Mükemmeliyetçilik de imtihan tasasının bir başka nedenidir. Mükemmeliyetçi öğrenciler, her vakit kusursuz sonuçlar elde etme baskısı altındadır ve bu da korkuyu artırabilir.
Zaman idaresi zorlukları da imtihan korkusunu artırabilir. İmtihanlara hazırlanmak için yetersiz bir mühlet yahut sistemsiz bir çalışma programı, öğrencilerin gerilim düzeylerini yükseltebilir. Ayrıyeten, imtihanlarla ilgili negatif tecrübeler yaşamış öğrencilerde geçmiş tecrübelere dayalı imtihan derdi gelişebilir.
Sonuç olarak, imtihan tasası öğrencilerin akademik performansını olumsuz etkileyebilen yaygın bir sıkıntıdır. Fakat uygun stratejiler ve dayanak sistemleri kullanılarak bu tasayla başa çıkabilir ve öğrencilerin daha sağlıklı bir öğrenme tecrübesi yaşamalarına yardımcı olunabilir. İmtihan telaşı, kişisel farklılıklara bağlı olarak her öğrencide farklı formlarda ortaya çıkabilir, bu nedenle her öğrencinin kendi gereksinimlerine uygun bir yaklaşım geliştirmesi değerlidir.
Mitomani Nedir?
Mitomani, kişilik bozuklukları ortasında yer alır ve bu durumu yaşayan şahısların palavra söyleme davranışları, sıklığı ve motivasyonu öteki palavra söyleme durumlarından farklılık gösterebilir.
Mitomani Belirtileri:
Sürekli Palavra Söyleme: Mitomanlar sık sık palavra söylerler ve bu palavraları sıkça kullanırlar. Bu palavralar sıklıkla hayali muvaffakiyetler, olaylar yahut bağlarla ilgilidir.
Yalanlarına İnanma: Mitomanlar sıklıkla uydurdukları palavralara inanırlar ve palavralarını gerçek olarak kabul ederler. Bu, başka insanları daha kolay kandırabilmelerine neden olabilir.
Duygusal Zorluklar: Mitomanlar, palavra söyleme davranışlarının neden olduğu duygusal zorluklar yaşayabilirler. Bu, bağlantılarda güvensizlik ve temas meselelerine yol açabilir.
Yalanlarının Fonksiyonu: Mitomanlar, palavraları çoklukla dikkat çekmek, kendilerini daha kıymetli yahut ilgi alımlı göstermek yahut diğerlerinden olumlu yansılar almak hedefiyle kullanırlar.
Gerçek Dışı Öyküler: Mitomanlar sıklıkla karmaşık ve gerçek dışı öyküler uydururlar. Bu kıssalar sıklıkla ferdî hayatları yahut tecrübeleri hakkında olabilir.
Mitomani Nedenleri:
Mitomani nedenleri konusunda net bir bilgi bulunmamakla birlikte, birtakım mümkün faktörler şunlar olabilir:
Kişilik Yapısı: Kişilik özellikleri, mitomaninin gelişiminde tesirli olabilir. Örneğin, dikkat çekmeyi seven yahut oburlarının onu beğenmesini isteyen şahıslarda mitomani riski daha yüksek olabilir.
Çocukluk Tecrübeleri: Olumsuz çocukluk tecrübeleri, kişinin palavra söyleme davranışlarını tetikleyebilir. Örneğin, aile içi problemler, istismar yahut ihmal mitomani riskini artırabilir.
Mitomani Tedavisi:
Mitomani tedavisi psikoterapi (terapi) ile gerçekleştirilebilir. Terapi sırasında kişi palavra söyleme davranışlarını anlamaya, bu davranışları değiştirmeye ve daha sağlıklı irtibat marifetleri geliştirmeye çalışır.
Sonuç olarak, mitomani, palavra söyleme davranışının patolojik bir formu olarak tanımlanan bir kişilik bozukluğudur. Kişinin daima olarak palavra söyleme eğiliminde olması ve palavralarına inanması bu durumu tanımlayan ana belirtilerdir. Mitomani, psikoterapi ile tedavi edilebilir, fakat tedavi süreci uzun ve birden fazla vakit şiddetli olabilir. İnsanların mitomani hakkında daha fazla bilgi edinmesi ve bu sorunu yaşayan şahıslara dayanak olması kıymetlidir.
Narsistik Birinin Sana Uygulayabileceği Davranış Örüntüleri
Narsistik kişilik bozukluğu, bir kişinin karakteristik davranış özellikleri ve kişilik özellikleri nedeniyle öteki beşerlerle alakalarda ve toplumsal etkileşimlerde sıkça karşılaşılan bir sıkıntıdır. Bu şahıslar, kendilerini çok derecede önemserler ve daima olarak dikkat ve onay beklerler. Kendi yeteneklerini ve özelliklerini başkalarından üstün görme eğilimi gösterirler, bu da onların egolarını şişirmelerine ve diğerlerini küçümsemelerine yol açabilir.
Narsistik bireylerin en bariz özelliklerinden biri, empati eksikliğidir. Oburlarının duygusal gereksinimlerine ve hislerine hürmet gösterme konusunda zayıf oldukları için, diğerlerinin duygusal tecrübelerine tam olarak katılamazlar. Bu, ilgilerde empati eksikliğine bağlı meselelere yol açar ve öbür beşerlerle yakın bağlar kurma konusunda zahmet yaşamalarına neden olur.
Narsistik bireyler, diğerlerini manipüle etme ve kendi isteklerini elde etme konusunda usta olabilirler. Empati eksikliği ve kendilerini çok derecede önemseme, başka insanları kendi çıkarlarına hizmet etmek için kullanmalarına yol açabilir. Bu manipülatif davranışlar, duygusal suistimal, ruhsal baskı ve başka insanların üzerinde denetim kurma formunda tezahür edebilir.
Ayrıca, narsistik şahıslar sıklıkla daima övgü ve takdir beklerler. Oburlarının kendilerini daima olarak övmesini ve onaylamasını talep ederler. Kendi özsaygıları epeyce kırılgan olduğu için, tenkitlere yahut geri bildirimlere karşı savunmasız hale gelebilirler. Bu, çatışmaların kolay kolay patlak vermesine ve ilgilerin zorlaşmasına neden olabilir.
Narsistik bireyler, münasebetlerde çoklukla dengesizlik ve tek taraflılık yaratır. Öteki insanları kendi çıkarlarına hizmet etmek için kullanma eğilimindedirler, bu da sağlıklı ve karşılıklı bağların oluşturulmasını maniler. Alakalarda sıkıntılar, narsistik davranışların yaygın bir sonucu olabilir.
Narsistik kişilik bozukluğu, kişinin iş, toplumsal bağlar ve genel ömür kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu davranış örüntüleri, narsistik bireylerin ferdî ve mesleksel muvaffakiyetlerini sınırlayabilir ve etraflarındaki beşerlerle uyumlu bir halde alaka kurmalarını engelleyebilir. Bu nedenle, narsistik biriyle bağı olan yahut narsistik özellikleri fark eden beşerler, profesyonel yardım ve dayanak aramaları kıymetlidir, zira narsistik kişilik bozukluğu tedavi edilmesi gereken bir psikiyatrik rahatsızlıktır.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Dikkat Eksikliği: DEHB’li bireyler, ekseriyetle dikkatlerini sürdürmekte zahmet yaşarlar. Dikkatlerini verimli bir halde bir vazifeye odaklamakta zorlanabilirler. Bu, misyonların tamamlanmamasına, gözden kaçan detayları fark edememeye ve kolay kolay sıkılma eğilimine yol açabilir. Örneğin, bir çocuk sınıfta öğretmenin konuşmasını dinlemekte zorlanabilir ve vazifelerini tamamlamak için daima hatırlatmalara muhtaçlık duyabilir.
Hiperaktivite: DEHB’nin bir öbür bariz özelliği hiperaktivitedir. Bu, bireyin daima olarak hareket etme eğiliminde olması, oturamama, elleri ve ayaklarıyla daima oynamak yahut yerinden kalkma muhtaçlığı üzere davranışları içerir. Hiperaktivite, çocuğun sakin bir formda oturması gereken durumlarda bile devam edebilir. Bu durum, bilhassa toplumsal ortamlarda ve sınıf içinde problemlere neden olabilir.
Dürtüsellik: DEHB’li bireyler dürtüsel davranışlar sergileyebilirler. Bu, düşünmeden harekete geçme, sırasıyla beklememe yahut diğerlerinin konuşmasını kesme üzere davranışları içerir. Bu dürtüsel davranışlar toplumsal etkileşimlerde problemlere yol açabilir ve bireyin oburlarının hislerini yahut gereksinimlerini göz gerisi etme eğiliminde olmasına neden olabilir.
DEHB’nin nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte, genetik, nörolojik, çevresel ve nörokimyasal faktörlerin etkileşimi üzerine odaklanan birçok araştırma bulunmaktadır. Ayrıyeten, beyinde dopamin ve norepinefrin üzere nörotransmitterlerin dengesizliği DEHB ile ilişkilendirilmiştir.
DEHB’nin tedavi edilebilir bir bozukluk olduğu unutulmamalıdır. Erken teşhis ve uygun tedavi ile semptomlar denetim altına alınabilir ve bireyin ömür kalitesi artırılabilir. Fakat, her birey farklıdır ve tedavi planları bireyselleştirilmelidir. DEHB’li bireylere takviye sağlamak, onların toplumda ve okulda başarılı olmalarına yardımcı olabilir.
Kıskançlık, Aşkın Düşmanıdır!
Sevdiğimiz insanların diğerleriyle ilgilenmesi yahut vakit geçirmesi bizi kıskandırabilir. Lakin, aşkın tabiatından ötürü, bu kıskançlıklar bağlarımızda negatif sonuçlara yol açabilir.
Kıskançlıkla Başa Çıkmanın Yolları
Kendinizi tanıyın: İlgilerde kıskançlıkla başa çıkmak için birinci yapmanız gereken kendinizi tanımak. Kıskançlığın nedenleri ve hangi durumlarda daha ağır hissettiğinizi anlamak, hislerinizi denetim etmeyi daha da kolaylaştırır.
Güveni sağlayın: Sevdiğiniz bireyle bağlantı halinde olun ve onlara itimadınızı hissettirin. Duygusal olarak destekleyici olduğunuzda, partnerinizin sizin için en kıymetli kişi olduğunu anlayacaktır.
Anlayış ve Empati:Karşı tarafın bakış açısı anlamak ve empati kurmak, bağlantılarda kıskançlıkları azaltabilir. Partnerinizin ne hissettiğini, neden bu formda davrandıklarını yahut hangi sonlarının olduğunu anlamaya çalışarak birbirinizi daha âlâ tanıyabilirsiniz.
Arkadaşlarınızın Kişiliği Kıymetlidir: Her insan benzersizdir ve partnerinizin etrafındaki beşerler ise onun hayatının bir kesimi. Lakin, bu insanların ortasında hangi tıp bir münasebeti olduğuna karar vermesi gerektiği konusunda davranışları, telaffuzları üzere mevzulara odaklanarak daha yanlışsız sonuçlar verecektir.
Kendinizi Besleyin: Olumsuz kıskançlıklardan kaçınmak için kendinizi güçlü hissettiğiniz bir yerde olun. Kendinize yatırım yapın, özgüveninizi arttırın ve öz bedelinizi tanıyın. Kendinize uygun bakmak, kendinizle ilgili farkındalığınızı arttırır ve çok duygusal reaksiyonlarınızı azaltabilir.
Aşkın temelinde itimat, sevgi ve anlayış olduğunu unutmayın! Partnerinizle birbirinize verdiğiniz bedele odaklanın, alakanızı daha sağlam temellere oturtun ve kıskançlıkların alakanızı önemli bir biçimde etkilenmesine müsaade vermeyin.
